- Theo cách phân loại là công dụng của thuốc thì thuốc BVTV gồm các loại: thuốc trừ sâu, thuốc trừ bệnh, thuốc trừ cỏ, thuốc trừ chuột, thuốc điều hoà sinh trưởng, chất dẫn dụ côn trùng, thuốc trừ ốc, chất hỗ trợ,…

- Theo số liệu của Chi cục BVTV, tính đến năm 2010, ta có:

   Việc sử dụng thuốc BVTV đúng mục đích và đúng kỹ thuật sẽ mang lại hiệu quả tốt trong quản lý dịch hại cây trồng, bảo vệ nông sản của người trồng rau. Nếu áp dụng không đúng sẽ gây hậu quả rất khó lường như gây ô nhiễm môi trường đất, làm đất bị chai, bạc màu,… gây ảnh hưởng sức khoẻ người phun cũng như người dùng nông sản,… hoặc có thể làm cho sâu hại kháng thuốc dẫn đến mất khả năng bảo vệ trong các vụ tiếp theo…

   Do vậy, hiểu biết đúng và sử dụng đúng, đủ thuốc trừ sâu sẽ giúp người trồng khắc phục được các hạn chế trên và nâng cao hiệu quả sản xuất nông sản.

   Một số hướng dẫn dưới đây sẽ giúp người dùng sử dụng hiệu quả thuốc BVTV:

4.1. Sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết

- Người trồng rau nên thường xuyên kiểm tra tình hình dịch hại trong suốt quá trình trồng để quyết định xem đã cần phải sử dụng thuốc chưa? Nếu dịch hại nhẹ thì có thể sử dụng các biện pháp cơ giới, thủ công… 

- Không nên phun thuốc định kỳ nhiều lần mà không dựa vào tình hình dịch hại. Điều này gây nên sự lãng phí và cũng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng kháng thuốc của dịch hại. Việc sử dụng thuốc chỉ thực sự đạt hiệu quả về mặt kinh tế và kỹ thuật khi côn trùng phát triển tới ngưỡng gây hại(1).

4.2. Áp dụng kỹ thuật theo nguyên tắc 4 đúng

- Một là “đúng thuốc”: nên chọn sử dụng loại thuốc có hiệu quả cao với loại dịch hại cần trừ, ít độc hại với người, môi trường và thiên địch. Tuyệt đối không sử dụng những loại thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, thuốc không có tên trong danh mục thuốc được phép sử dụng, thuốc đã bị cấm sử dụng, thực hiện đúng các quy định đối với thuốc hạn chế sử dụng.

- Hai là “đúng lúc”: nên sử dụng thuốc khi dịch hại phát triển tới ngưỡng gây hại, khi sâu đang còn nhỏ (tuổi 2, 3). Khi thiên địch đang tích lũy và phát triển, cần thận trọng trong việc dùng thuốc. Không phun thuốc khi trời đang nắng nóng, khi đang có gió lớn, sắp mưa, khi cây đang nở hoa thụ phấn.

- Ba là “đúng liều lượng và nồng độ”: lượng thuốc cần dùng cho một đơn vị diện tích và độ pha loãng của thuốc cần được thực hiện theo đúng chỉ dẫn trên nhãn thuốc. Việc tăng, giảm liều lượng và nồng độ không đúng cách là một trong những nguyên nhân gây hiện tượng “kháng thuốc” của dịch hại.

- Bốn là “đúng cách”: cần phun rải đều và chú ý những nơi sâu, bệnh tập trung nhiều. Thuốc dùng để rải xuống đất không hòa nước để phun. Với thuốc trừ cỏ không nên phun trùng lặp.

4.3. Dùng hỗn hợp thuốc

- Sử dụng ít nhất 2 loại thuốc khác nhau để tạo nên một hỗn hợp thuốc BVTV mới trong một bình phun nhằm tăng hiệu lực phòng trừ do hiệu quả bổ sung cho nhau, có tác dụng phòng trừ cao hơn khi dùng riêng lẻ. Ngoài ra, việc hỗn hợp thuốc còn có thể mở rộng phổ tác dụng và giảm số lần phun thuốc. 

- Tuy nhiên, việc sử dụng hỗn hợp này cần yêu cầu kỹ thuật rất nghiêm ngặt. Cần hiểu rõ thành phần, tính chất lý hoá, công dụng và kinh nghiệm sử dụng của từng loại thuốc mới nên áp dụng. 

4.4. Sử dụng luân phiên thuốc 

- Hiện nay, có nhiều loại côn trùng gây hại có khả năng kháng thuốc rất cao nên người trồng rau cần thường xuyên thay đổi các loại thuốc khi phun phòng trừ cùng một một đối tượng dịch hại. 

- Luân phiên thuốc làm cho dịch hại không kịp thích nghi với điều kiện gây hại. 

4.5. Kết hợp dùng thuốc với các biện pháp khác trong hệ thống biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) 

- Chọn lọc và gieo trồng các giống cây kháng sâu, bệnh 

- Trồng đúng mùa vụ, chọn lọc giống thích hợp với từng vùng khí hậu, thổ nhưỡng 

- Bón đúng, đủ phân bón và nước vào từng thời kỳ phát triển của từng loại cây 

- Tận dụng các biện pháp thủ công (bắt tay, bẫy bả…). 

- Tạo môi trường thuận lợi cho thiên địch phát triển. 

- Hạn chế phun các loại thuốc có ảnh hưởng tới thiên địch. 

Nguồn: Chi cục Bảo vệ thực vật